Gwiazda Zarządzania - laureat 2021
prof. dr hab. Stanisław Kistryn
Uniwersytet Jagielloński
Umiędzynarodowienie to doskonałe narzędzie pomocne w lepszej realizacji wszystkich celów zapisanych w misji uczelni - twierdzi prof. dr hab. Stanisław Kistryn, pełnomocnik rektora UJ ds. współpracy w ramach Una Europa. Jakość, a nie ilość - to zdaniem prof. Kistryna klucz do dobrego zrozumienia sensu internacjonalizacji uczelni.
Za jego kadencji jako prorektora UJ ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych (2012-2020) Uniwersytet Jagielloński przystąpił do sieci Una Europa (alians uczelni europejskich kształtujący nowe trendy w kształceniu i badaniach naukowych). Do osiągnięć prof. Stanisława Kistryna zaliczyć należy też dołączenie UJ do uczelni tworzących inicjatywę The Guild of European Research-Intensive Universities (sieć mająca wpływ na kształtowanie polityki badań naukowych w Europie) czy zaangażowanie w inicjatywy spoza kręgu zachodnioeuropejskiego, takie jak np. South East Europe and the West Balkans Rectors Forum.
Jak podkreśla prof. dr hab. Jacek Popiel, rektor UJ, to dzięki kompleksowemu i systemowemu podejściu prof. Kistryna do umacniania pozycji UJ w świecie przez partnerstwa w sieciach krakowski uniwersytet nie tylko może dziś czerpać jak największe korzyści w zakresie edukacji i badań naukowych, ale też uczelnia stała się w ostatnich latach współtwórcą wielu kluczowych i wpływowych na arenie międzynarodowej inicjatyw o bardzo dużym znaczeniu dla nauki w Polsce. Dziś sam prof. Kistryn poproszony o bilans swoich ośmiu lat zarządzania UJ w obszarze współpracy międzynarodowej podsumowuje krótko: – W tym okresie nasze kontakty ze światem nabrały znaczącego rozpędu i rozmachu.
Uniwersyteckie sieci?
To nas rozwija!
Jednocześnie prof. Stanisław Kistryn podkreśla, że to wielokierunkowe, jeśli brać pod uwagę geografię, „usieciowienie” krakowskiej uczelni nie byłoby możliwe bez wieloletniego dbania o aktywny udział UJ w partnerstwach w rodzaju Coimbra Group (alians najstarszych i najbardziej prestiżowych uniwersytetów europejskich), a przede wszystkim bez wypracowanej przez naukowców renomy UJ.
Jak mówi prof. Kistryn, korzyści z obecności uczelni w sieciach międzynarodowych są nie do przecenienia, choć rezultaty partnerstw widać dopiero po wielu latach konsekwentnej aktywności w takich aliansach: – Dzięki partnerstwom sieciowym uczelnia nieustannie poprawia jakość kształcenia i badań naukowych, wdraża innowacyjne rozwiązania w zakresie nauki i dydaktyki, a także wpływa na kształtowanie ich polityk na poziomie Polski i Europy. Potencjał oddziaływania współpracujących ze sobą uczelni, jeśli zostanie odpowiednio wykorzystany, może wzbogacać i wielostronnie rozwijać nasze uniwersytety. Partnerzy są dla nas stymulacją do innowacyjnych działań, otwierają nas na nowe możliwości, stanowią rezerwuar pomysłów, które ze sobą konfrontujemy, wybierając optymalne drogi w przyszłość. Jesteśmy silni różnorodnością, uzupełniając się i wzmacniając – tak w metodach zarządczych i procesach administracyjnych, jak i w metodach dydaktycznych i prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych.
Przykłady? Dziś UJ jako partner zrzeszenia Una Europa jest jedną z pierwszych uczelni w Europie, która pilotażowo wdraża innowacyjny program wspólnych studiów licencjackich i w ten sposób wychodzi daleko poza zastane granice funkcjonowania uniwersytetów.
Umiędzynarodowienie?
Tak, warto!
Jakość, a nie ilość – to zdaniem prof. Kistryna klucz do dobrego zrozumienia sensu internacjonalizacji uczelni. – Celem umiędzynarodowienia nie jest podpisywanie jak największej liczby porozumień – tłumaczy. – Internacjonalizacja to narzędzie, za pomocą którego uczelnia ma dążyć do usprawniania realizacji wszystkich sektorów swojej misji: doskonałości w badaniach naukowych, wszechstronności i efektywności w dydaktyce, wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań dla dobra społeczeństwa.
Konkretną ilustrację tej tezy stanowi sieć Una Europa – zgodnie ze słowami prof. Kistryna jej współtworzenie przez UJ zmieniło sposób myślenia o uniwersyteckiej współpracy międzynarodowej na każdym poziomie. Umiędzynarodowienie wychodzi z wąskich ram wymiany bilateralnej, przekształcając się stopniowo w codzienną kulturę działania w uniwersytecie. Bo, jak zdradza prof. Kistryn: – Moją ambicją jest sprawić, aby nasza kadra myślała międzynarodowo, aby nie ograniczała swojego potencjału do lokalnych zasobów i oddziaływania, ale żeby czerpała z bogatych, wielokulturowych doświadczeń i miała możliwość porównywania spojrzeń na te same problemy badawcze i społeczne z gremiami z innych krajów.
Jak tłumaczy laureat nagrody Management Star 2021, umiędzynarodowienie to bowiem nie chwilowy trend, który należy realizować, ponieważ inni tak robią albo ponieważ dyktują to rankingi krajowe i światowe. Umiędzynarodowienie to szansa na rozwój tak indywidualny (pracowników akademickich, studentów), jak i rozwój potencjału uczelni. To dostęp do bogactwa zasobów i różnorodnych perspektyw patrzenia na świat.
Poproszony o zdefiniowanie swojego modelu działania w kontekście internacjonalizacji prof. Kistryn wyjaśnia, że cała tajemnica opiera się na zasadzie: aby móc się efektywnie rozwijać należy szukać wsparcia u najlepszych, bo to oni mogą natchnąć najnowszymi ideami. W owym poszukiwaniu wzorców według naszego rozmówcy istotne jest, by uczelnie takie jak UJ prezentowały się jako równorzędny partner zachodnich uniwersytetów. – Ważnym celem umiędzynarodowienia jest dla mnie wzmacnianie pozycji uczelni na arenie międzynarodowej, propagowanie jej osiągnięć i pokazywanie naszej wartości na europejskich obszarach nauki i edukacji.
Zarządzanie? Skrupulatności nigdy za wiele
A jak laureat nagrody Management Star 2021 definiuje cechy osoby zarządzającej uczelnią w kontekście internacjonalizacji? Liczy się przede wszystkim odpowiedzialność za podjęte decyzje, czyli konsekwencja i skrupulatność w realizacji wyznaczonych celów strategicznych, a dalej umiejętność zarażania swoją wizją współpracowników, sprawienie, że nasz cel staje się celem wielu ludzi, którzy z przekonaniem i pełną świadomością dążą do jego realizacji.
Cele, jakie prof. Kistryn postawił przed uczelnią w czasie swojej kadencji, wymienić można w trzech punktach: po pierwsze, na poziomie struktury uczelni, rozwój wsparcia dla badań naukowych na najwyższym możliwie poziomie, aby marzenie o silnym, europejskim uniwersytecie badawczym miało podstawy urzeczywistnienia.
Po drugie, wzmocnienie jakości badań naukowych na arenie krajowej oraz międzynarodowej. Wreszcie po trzecie, przekształcenie procesu umiędzynarodowienia uczelni z pojedynczych, rozproszonych działań jednostek UJ w spójny, systemowy i zaplanowany proces internacjonalizacji badań i edukacji uczelni. – Z satysfakcją mogę uznać, że moje cele zostały zrealizowane, co pozwala mi teraz ze spokojem kontynuować swoje prace nad dalszym wzmacnianiem potencjału uczelni.
Kryzys? Pomaga zrewidować strategię
Paradoksalnie kryzys taki jak obecnie trwająca pandemia według prof. Kistryna może być dla uczelni pozytywnym bodźcem. W kontekście umiędzynarodowienia powinien bowiem skłonić do refleksji nad dotychczasową współpracą międzynarodową, do zrewidowania strategii umiędzynarodowienia i zadbania o jakość oferty kształcenia, w tym oferty zajęć online, o jakość systemów obsługi studentów i pracowników, zarówno krajowych, jak i zagranicznych oraz o środki zapewniające im bezpieczeństwo w czasie mobilności. To czas, aby pomyśleć o umiędzynarodowieniu jako całościowym zaangażowaniu uczelni we współpracę, w niemal każdym obszarze i na każdym poziomie. To również okres, w którym można przeznaczyć więcej energii na formalne przygotowania do przyszłych, wspólnych inicjatyw z uczelniami partnerskimi.
– Warto dodać, że to właśnie w tym okresie niezwykle cenna jest wymiana know-how i dobrych praktyk pomiędzy uczelniami a instytucjami, również polskimi, dzielenie się doświadczeniami i wspieranie się w czasie transformacji. Musimy rozwijać technologie informatyczne, dzięki którym kontakty zdalne będą akceptowalną alternatywą, a nie uciążliwą koniecznością. Czy to będzie „nowa normalność”? Nie sądzę, to po prostu kolejny krok w rozwoju społeczeństwa międzynarodowego – kończy prof. Kistryn.
Prof. dr hab. Stanisław Kistryn – fizyk jądrowy (studia magisterskie ukończył na UJ w 1984 r.), profesor w Zakładzie Fizyki Jądrowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na Alma Mater pełni funkcje pełnomocnika rektora UJ ds. współpracy w ramach Una Europa oraz przewodniczącego zespołu koordynującego Inicjatywę Doskonałości – Uniwersytet Badawczy. W latach 2012-2020 prorektor UJ ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych. Pełni funkcję członka Dyrekcji-Skarbnika zrzeszenia Uniwersytetu Europejskiego Una Europa, a także reprezentanta UJ w Europejskiej Sieci Uniwersytetów Badawczych The Guild.