Ponad 500 osób wzięło udział w webinarium "Internacjonalizacja w czasach pandemii", które odbyło się 16 czerwca na autorskiej platformie Perspektyw. Do dyskusji zaproszono szefów i przedstawicieli głównych instytucji, które organizują procesy umiędzynarodowienia polskiego szkolnictwa wyższego: MNiSW, KRASP, NAWA, FRSE oraz rektorów-elektów z uczelni publicznych i niepublicznych.

Najważniejsze pytanie, na które szukali odpowiedzi paneliści uczestniczący w webinarium, brzmiało: jak utrzymać tempo internacjonalizacji polskiego szkolnictwa wyższego w dobie pandemii, która praktycznie znokautowała umiędzynarodowienie na świecie.

Punktem wyjścia do dyskusji był Raport „Internacjonalizacja w czasach pandemii. Wpływ COVID-19 na studentów zagranicznych w Polsce i rekrutację na studia w roku akad. 2020/21”, przygotowany na podstawie badania, które  Fundacja Edukacyjna „Perspektywy”, wspólnie z Komisją ds. Współpracy Międzynarodowej KRASP, przeprowadziła w maju, po dwóch miesiącach lockoutu polskich szkół wyższych. 

Waldemar Siwiński, prezes Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, otwierając webinarium, powiedział: - W styczniu na konferencji „Studenci zagraniczni w Polsce 2020” na Politechnice Łódzkiej byliśmy wszyscy optymistami, mieliśmy wiele planów. Dziś, po kilku miesiącach od ogłoszenia pandemii, stoimy wobec dwóch pytań – gdzie jesteśmy w kontekście umiędzynarodowienia naszych uczelni oraz co mamy robić w najbliższych miesiącach, by nie stracić tego, co wypracowaliśmy przez ostatnie piętnaście lat.

Prof. Wojciech Maksymowicz, sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, dzielił się z uczestnikami webinarium refleksjami:

- Najważniejsze jest, by zadbać o bezpieczeństwo studentów - to absolutny wymóg. Teraz na przykład studenci medycyny wrócili do klinik, co pokazuje, że powrót do zajęć stacjonarnych jest możliwy. Ale istotne jest, by elastycznie podchodzić do tych powrotów na uczelnie, by tam, gdzie to nie jest konieczne, jeszcze się wstrzymać, ponieważ zakażenie studentów byłoby poważnym, negatywnym sygnałem i mogłoby bardzo dużo kosztować polskie uczelnie nie w odniesieniu do kwestii finansowych, ale w znaczeniu wizerunkowym, również dla kraju. Musimy być gotowi do pracy w różnych formach, ponieważ wciąż jest ryzyko nadmiernego poluzowania obostrzeń i wtórnej porażki w walce z pandemią. Nasze życie i praca bezpowrotnie się zmieniły, ale pewne działania przetestowane w czasie pandemii pozostaną z nami już na zawsze - myślę tu o kształceniu online.

Prof. dr hab. inż. Jerzy Lis, rektor elekt AGH, uczestniczący w sesji „Opieka nad studentami zagranicznymi i międzynarodowe działania promocyjno-rekrutacyjne polskich szkół wyższych w czasach epidemii COVID-19” zauważył: - Piętnaście lat temu zacząłem, jako prorektor, współpracę z Perspektywami w ramach programu „Study in Poland” i dziś po kilku miesiącach trwania pandemii, muszę powiedzieć, że doświadczenia i wiedza zgromadzone w czasie piętnastu lat w zasadzie są równoważne z tym, czego się nauczyliśmy w ciągu kilku miesięcy obecnej sytuacji kryzysowej. Gratuluję Fundacji Edukacyjnej Perspektywy przygotowania raportu, bo to pierwszy w Polsce tak całościowy dokument. Jest dla nas, dla środowiska akademickiego w Polsce, bardzo potrzebny.

Z perspektywy mojej uczelni – kontynuował prof. Lis – doświadczenia tych kilku miesięcy można tak podsumować: ważne było dla nas zapewnienie bezpieczeństwa, zachowanie ciągłości kształcenia oraz sprawność działania w sytuacji będącej dla nas wszystkich eksperymentem. Specyficznym problemem AGH było Miasteczko Studenckie uczelni, największe w Polsce, bo gromadzące 12 tysięcy młodych ludzi. Studenci musieli wyjechać, zostawić swoje rzeczy. W pewnym momencie zostali na Miasteczku tylko studenci zagraniczni. Musieliśmy z nimi zachować kontakt telefoniczny, mejlowy, by pomagać im stopniowo w wyjazdach, zorganizować im pomoc materialną itp. To była, można powiedzieć, taka matczyna opieka nad studentami, bardzo ważna i potrzebna w tej nietypowej dla wszystkich sytuacji.


- Trzeba zauważyć, że jako środowisko zdaliśmy test z człowieczeństwa – podkreślił prof. dr hab. Grzegorz Mazurek, rektor-elekt ALK. - W sytuacji kryzysu nikt nie zastanawiał się, czy coś należy do jego obowiązków, czy nie, nie było kalkulacji i sprawdzania, ile godzin pracujemy, wszyscy zrozumieli, jak istotne jest hasło „wszystkie ręce na pokład" - i ten klimat został bardzo dobrze zrozumiany i przyjęty przez studentów zagranicznych. Uważam, że polskie uczelnie doskonale promują Polskę jako miejsce, gdzie warto się kształcić, gorzej jest z pozaśrodowiskowymi sygnałami.  

Uczestniczący w tej sesji prof. Stanisław Bielecki, przewodniczący Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej KRASP przedstawił m.in. wspólne inicjatywy KRASP i organizacji rektorskich w innych krajach – w nowej sytuacji europejskiego szkolnictwa wyższego. Natomiast Wiktoria Herun, szefowa programu „Study in Lublin”, pokazała doświadczenia uczelni lubelskich, zwłaszcza w podtrzymywaniu kontaktów ze studentami z Ukrainy i Białorusi. 

Druga część webinarium poświęcona była działaniom instytucji publicznych w tym trudnym dla umiędzynarodowienia okresie. Swoje refleksje, doświadczenia i postulaty przedstawili: Przemysław Skrodzki, dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej MNiSW, prof. Tomasz Pietrzykowski, przewodniczący Rady NAWA i dr Paweł Poszytek, dyrektor generalny FRSE.

Niespodzianką dla uczestników był premierowy pokaz filmu o 15. latach działaniu programu „Study in Poland” prowadzonego wspólnie przez KRASP i Perspektywy.

Na wniosek uczestników webinarium, jego organizatorzy w najbliższym okresie przygotują i udostępnią uczelniom zestaw „dobrych praktyk” uczelni polskich i zagranicznych w zakresie internacjonalizacji i radzenia sobie z pandemią.

Nagranie webinarium jest dostępne na youtube.

 AW