Jubileuszowy 50. rok akademicki zainaugurował w poniedziałek Uniwersytet Śląski (UŚ) w Katowicach. Na 12 wydziałach i 77 kierunkach kształci obecnie blisko 25 tys. studentów. W inauguracji wziął udział wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. „To jest dla mnie zaszczyt, że mogę uczestniczyć w inauguracji tego 50. roku akademickiego państwa uczelni. Pan rektor powiedział, że uczelnia jest młoda, ale mimo młodego wieku jak na uczelnię macie wiele osiągnięć, z których słusznie możecie być dumni. Chcę bardzo serdecznie pogratulować tych osiągnięć, zwłaszcza tego niezwykłego rozkwitu w ciągu ostatnich kilkunastu lat, kiedy Uniwersytet Śląski śmiałym, można rzec młodzieńczym krokiem wkroczył do grona najlepszych uniwersytetów Polski” – powiedział szef resortu nauki.
Gowin przedstawił środowisku uczelni założenia planowanej reformy szkolnictwa wyższego, określanej mianem „konstytucji dla nauki”. „To jest nasza ustawa, to nie jest ustawa rządowa, to nasz wspólny projekt, który wypracowaliśmy w toku dwuletniego, unikalnego dialogu” – podkreślił. Planowane zmiany mają być – jak mówił - uczciwie i rzetelnie przedyskutowane oraz ewolucyjne. „Nasze uczelnie muszą kształcić na światowym poziomie, taki jest nasz wspólny cel” – podsumował.
Rektor UŚ prof. Andrzej Kowalczyk dziękował za tryb pracy nad ustawą i włączenie do niej środowiska akademickiego. Wyraził przekonanie, że głębokie zmiany są potrzebne.
„W ostatnich latach wizytówką UŚ są m.in.: Centrum Studiów Polarnych, jako jedyne w naukach o Ziemi w Polsce mające status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego – ma znakomite osiągnięcia w badaniach z zakresu glacjologii i zmian klimatu; jest to także Uniwersyteckie Laboratorium Kontroli Środowiska ULKA prowadzące badania atmosfery; naszą dumą jest także Wydział Radia i Telewizji – jedyny tego typu w Polsce wydział uniwersytecki, którego pracownicy zdobywają prestiżowe wyróżnienia i nagrody za twórczość filmową w kraju i za granicą” – powiedział w inauguracyjnym przemówieniu rektor Kowalczyk.
„Wyróżnia nasz uniwersytet także najwyższa wśród uniwersytetów w Polsce pozycja ze względu na liczbę uzyskiwanych patentów i zgłoszeń patentowych. (…) Cieszy nas również fakt, że znajdujemy się wśród 9 polskich uczelni klasyfikowanych w pierwszym tysiącu szkół wyższych w światowym rankingu Times Higher Education 2017 – ranking ten jest prowadzony na podstawie dorobku naukowego i cytowań” – dodał.
Prezydent RP Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników uroczystości, odczytanym przez społecznego doradcę Agnieszkę Lenartowicz-Łysik, podkreślił ważną rolę katowickiej uczelni – jednej z największych w kraju – w życiu kraju. Gratulował bogatego dorobku naukowego i obecności w gronie najlepszych polskich uczelni. Zaapelował też do środowiska akademickiego o aktywne włączenie się w obchody przypadającej w przyszłym roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
Wiceminister sprawiedliwości i absolwent UŚ Michał Wójcik odczytał list premier Beaty Szydło, która podkreśliła, że bez katowickiej uczelni nie sposób sobie wyobrazić akademickiej mapy Polski. Wicemarszałek Sejmu Barbara Dolniak, również absolwentka UŚ, wyraziła nadzieję, że nowa ustawa o uczelniach wyższych będzie rzeczywiście prawdziwą konstytucją i będzie przestrzegana, podkreślając, że uczelnie zasługują na niezależność.
Podczas inauguracji ogłoszono też laureatów nagrody „Pro Scientia et Arte” - Uniwersytet Śląski honoruje nią wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne pracowników uczelni. W tym roku otrzymali ją: literaturoznawczyni prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz i specjalista w zakresie fizjologii porównawczej zwierząt i ekotoksykologii prof. Paweł Migula.
Wykład inauguracyjny pt. „Leki amorficzne – nadzieja współczesnej farmacji” wygłosił prof. Marian Paluch.
Idea powołania uniwersytetu śląskiego pojawiła się jeszcze przed II wojną światową. Jednak dopiero w czerwcu 1962 r. Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego, w porozumieniu z władzami ówczesnego województwa katowickiego podjął decyzję o wystąpieniu do ówczesnego Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z memoriałem ws. utworzenia w Katowicach filii tej najstarszej polskiej uczelni. Kolejnym etapem było połączenie filii z działającą od początku lat 50 Państwową Wyższą Szkołą Pedagogiczną. 8 czerwca 1968 r. rozporządzeniem Rady Ministrów powołano do życia Uniwersytet Śląski w Katowicach. Pierwszym rektorem został prof. Kazimierz Popiołek. Uczelnia rozpoczęła działalność licząc 5724 studentów, kształcących się na 4 wydziałach: Humanistycznym, Matematyki, Fizyki i Chemii, Prawa i Administracji oraz Wychowania Technicznego.
autor: Anna Gumułka
Źródło: PAP – Nauka w Polsce